Dakwah dari rumah ke rumah
Pandangan Saudara Al-Faqir MGC Abdil Aziz
Soalan: Mengapa perlu buat dakwah dari rumah ke rumah?
Jawapan:Assalamu 'alaikum,Bismillah, walhamdulillah, wassolatu wassalamu 'alarasulillah.
Utk jawapan awal, suka saya nyatakan, kadang-kadang, sesuatu usul atau manhaj tidak didapati dengan sorih. Memang tidak akan didapati hadith yg menyatakan seperti, bersabda Rasulullah s.a.w., "aku telah pergi hari ini ke rumah si poolan.. kemudian si polan.. bla.. bla.."bagaimanapun, jika kawan sdr itu benar-benar sekolah agama dan mempunyai kebolehan untuk menatap kitab2 sirah, pasti persoalan ini tidak akan timbul.
Dalil, kadang-kadang diambil daripada 'mafhum'(yg boleh difahami) dan bukannya 'mantuq'(yg dituturkan/diceritakan).
Berkenaan dari rumah ke rumah minta kawan sdr buka kitab Hayatus-Sahabah dan baca ulang-ulang kali bab Dakwah Rasulullah dan Para Sahabat, semuanya kat jilid 1 ( bagi versi asal berbahasa Arab - bagi terjemahan Inggeris dan melayu, itu bergantung kpd cetakannya).
Oleh kerana kawan sdr itu bersekolah Arab, saya membuat anggapan dia mampu memahami bahasa Arab, dan semasa membaca riwayat2 yg disusun oleh Maulana Yusuf rah.a. di dalam hayatus-Sahabah, beliau mestilah faham gambaran keadaan bangsa Arab seperti cara susunan kabilah dan bani mereka, apakah yg dimaksudkan dengan 'Daar', perkampungan, cara susunatur rumah mereka. Inilah yg dinamakan sebagai 'mafhum'.
Sebagai contoh, satu petikan dripada kitab hayatus-Sahabah;"Ibnu Ishak juga menukilkan daripada Az-Zuhri, bahawa Rasulullah (s.a.w.) pernah juga menemui suku Kindah di 'daar'(perkampungan) mereka, dan berjumpa sendiri penghulu mereka bernama Malik. Baginda mengajak mereka beriman kepada Allah Azza Wa Jalla....." (Al Bidayah wa Ani-Nihayah 3: 139)
Di dalam riwayat ini, Nabi sa.w. diberitakan telah mendatangi suku Kindah. maknanya, Rasulullah s.a.w. telah PERGI kepada mereka, bukannya hanya menanti mereka datang kepada baginda.
Dan Rasulullah s.a.w telah menemui mereka di 'daar' mereka. 'Daar' ertinya rumah. Tentulah salah jika kita nak faham 'daar' itu dengan sebiji rumah. Ini kerana pada zaman itu, bangsa Arab akan duduk berkelompok mengikut kabilah atau suku masing2. maka kelompok rumah2 ini dinamakan 'daar', samada 'daar' kabilah atau daar bani. Contohnya dalam perkampungan suku kaum Kalb, terdapat pula daar Bani Abdullah.
Jika demikian, bagaimanakah caranya Rasulullah s.a.w. berdakwah kpd mereka jika tidak pergi dari lorong ke lorong, rumah ke rumah, pintu ke pintu?
Dalam riwayat ini juga menunjukkan, Rasulllah sa.w. menemui mereka dan mendakwah mereka kepada iman di rumah2 mereka, bukannya di khemah2 mereka pada musim haji. Manakala riwayat berkenaan usaha baginda s.a.w. berdakwah kpd mereka semasa musim haji, lebih jelas lagi caranya diberitakan. Dimana hadrat Abu bakr r.a. akan menjadi rehbar/dalil, Rasulullah s.a.w. sebagai Mutakallim, dan bersama mereka ialah Hadrat Ali r.a.. Tentunya Rasulullah s.a.w. merangkap amir. mana mungkin Hadrat Ali menjadi amir, sedangkan Rasulullah s.a.w. bersama mereka. lalu ketiga2 orang ini akan pergi dari khemah ke khemah di Mina.
Saya harap, penerangan ringkas ini memadai untuk manmafaat kita semua.Wallahul-musta'an.wassalam.
[Petikan diambil dari posting di dalam tabligh@yahoogroups.com. Soalan dikemukan oleh salah seorang netters, kemudian jawapannya oleh sdr Al-Faqir MGC Abdil Aziz. Email: juhduddin@yahoo.com]
Soalan: Mengapa perlu buat dakwah dari rumah ke rumah?
(Sambungan)
Di sini suka saya memantapkan lagi muzakarah berkenaan adakah tidak dalil bahawa Rasulullah s.a.w. menjalankan dakwah baginda dari rumah ke rumah.
Dengan merujuk kepada Kitab Hayatus-Sahabah Jilid 1, cetakan Kutubkhanah Faidhi, Lahore, m.s. 79 (ini juga sebagai pembaikan yg lebih tepat kepada posting saya yg terdahulu):
Dan dikeluarkan juga oleh Ibnu Ishaq daripada Az-Zuhri: bahawasanya Rasulullah s.a.w. telah mendatangi kabilah Kindah di ‘manaazilihim’ dan dikalangan mereka seorang ketua yang dikenali sebagai Mulaih, maka Rasulullah s.a.w. telah mendakwah mereka kepada Allah, dan membentangkan kepada mereka mengenai diri baginda; tetapi mereka menolaknya.
Pemerhatian:
1. kalimah yg digunakan di sini ialah “manazilihim”. Manazil ilah kata jamak/plural kepada ‘manzil’ yang bererti rumah. Maknanya di sini, Rasulullah s.a.w. telah pergi ke perkampungan Kindah dan telah pergi dari rumah ke rumah untuk membentangkan dakwah kepada mereka. Termasuklah rumah ketua mereka yang bernama Mulaih.
2. jelas di sini, Rasulullah s.a.w. sendiri telah PERGI kepada mereka, dan bukannya menanti mereka.
Dalam mukasurat 195 kitab yang sama:
Ibnu Ishaq telah memberitakan daripada Abdullah bin Abi Bakr bin Muhammad bin Amru bin Hazm dan selainnya, bahawasanya As’ad bin Zurarah telah KELUAR dengan Mus’ab bin ‘Umair bertujuan ke ‘Daar’ Bani Abdil Asyhal dan ‘Daar’ Bani Zafar; dan adalah Sa’d bin Mu’az ialah sepupu As’ad bin Zurarah. Maka dia memasuki satu kawasan perkebunan Bani Zafar di satu perigi bernama Marq. Mereka berdua duduk di dalam kebun itu, dan berhimpunlah disekeliling keduanya lelaki2 yang telah pun menerima Islam; dan Sa’d bin Mu’az serta Usaid bin Hudhair pada ketika itu ialah ketua bagi kaum mereka dari kalangan Bani Asyhal dan mereka masih lagi sebagai musyrik dgn agama kaumnya. Dan apabila mereka mendapat khabar berkenaan (usaha yg dijalankan oleh As’ad dan Mus’ab), berkata Sa’d kpd Usiad: “Tidak maruahlah bagi kita! Engkau pergilah kepada dua orang tersebut yang telah mendatangi ‘daarainaa’ (rumah-rumah kami)…….
Pemerhatian:
1. As’ad dan Mus’ab telah KELUAR ke perkampungan Bani Abdil Asyhal dan Bani Zafar. Di sana, mereka memilih satu tempat berdekatan degan perigi di dalam satu kebun.
2. Di sana, mereka telah membentuk halaqah taklim dan halaqah dakwah iman. Berhimpun disekeliling mereka berdua, lelaki-lelaki yang telah Islam.
3. daripada kata2 Sa’d bin Mua’z, dapat difahami, As’ad, Mus’ab dan beberapa orang yg bersama mereka, bukan sekadar mengadakan halaqah di dalam kebun, tetapi juga mendatangi rumah-rumah kaum bani Abdil Asyhal dan Bani Zafar.
4. Ini jelas daripada kata2 Sa’d: qad atayaa darainaa (mereka berdua telah mendatangi rumah-rumah kita)5. Dan jika kita kaji kisah mereka berdua ini seterusnya, kita akan dapati sesungguhnya kisah ini ialah ASAS kepada kerja 5 amal jamaah masjid, terutamanya kerja-kerja 2 ½ jam harian.
6. Di akhir cerita ini, akhirnya dgn sebab keluarnya As’ad dan Mus’ab, akhirnya seluruh bani Asyhal telah menerima hidayah dan memeluk agama Islam.
Daripada dua kisah di atas, masihkah ada ruang keraguan, bahawa Rasulullah s.a.w. dan para Sahabat baginda telah pergi kampung ke kampung, lorong ke lorong, rumah ke rumah, pintu ke pintu, mata bertentang mata, hati ke hati dan mendakwahkan manusia kepada Allah? Wallahul-musta’aan. Wassalam.
[Petikan diambil dari posting di dalam tabligh@yahoogroups.com. Soalan dikemukan oleh salah seorang netters, kemudian jawapannya oleh sdr Al-Faqir MGC Abdil Aziz. Email: juhduddin@yahoo.com]
Soalan lanjutan: Berdasarkan penerangan bahawa Rasulullah mendatangi sesuatu kaum menggunakan cara ini (dakwah dari rumah ke rumah) untuk mengislamkan kaum bukan Islam. Oleh itu tidakkah cara ini hanya sesuai digunakan kepada kaum bukan Islam?
Jawapan 1:
Assalamu 'alaikum,Bismillah, walhamdulillah, was-solatuwassalamu 'ala Rasulillah, wa ba'du;
Kita perlulah faham, asal kpd kerja dakwah ialah utk bawa manusia kpd ta'abbud(memperhambakan diri) kpd Allah. Apabila manusia semakin jauh daripada keadaan ini, maka Allah akan hantar para anbiya' dan rasul kepada mereka. Silih berganti, utk semua kaum anak-cucu Adam. malah Adam a.s. sendiri telah dilantik menjadi Rasul, sedangkan yg ada pada masa itu hanya beberapa orang sahaja.
Apabila Khaatamil-anbiya' wal-mursalin Saiyidina Muhammad s.a.w diberikan tanggungjawab Risalah dan Nubuwwah, maka apakah tugas yg pertama sekali Nabi s.a.w. jalankan agar manusia kembali berta'abbud kpd Allah? Tanpa ragu - lihatlah di dalam Al-Quran, kitab2 hadith dan kitab2 siirah - kerja pertama yg Nabi s.a.w. jalankan ialah mendakwah manusia kepada Allah.
Antara cara yg telah dijalankan oleh Rasulullah s.a.w. semasa menjalankan usaha dakwah ialah menemui manusia dari rumah ke rumah. Bahkan ulamak mengatakan, cara ini ialah jalan asas seluruh para Anbiya' menjalankan kerja2 dakwah mereka.
Setelah persoalan benarkah Rasulullah s.a.w. menjalankan kerja dakwah dari rumah ke rumah terjawab melalui muzakarah yg lalu, kini timbul pula persoalan yg kedua iaitu "adakah Rasulullah s.a.w. menggunakan cara ini untuk mengislamkan kaum bukan islam (adakah benar?) oleh itu tidakkah cara ini hanya sesuai digunakan kepada kaum bukan islam?"
Jawapannya (setakat kemampuan yg Allah izinkan kpd saya yg faqir ini):Benar, Rasulullah s.a.w. telah menggunakan cara ini untuk membawa Islam kepada sesuatu kaum, dan membawa kaum itu kepada Islam!Saudara menyoal, tidakkah cara ini hanya sesuai digunakan kepada kaum bukan Islam?
Sebenarnya, saya hairan bagaimana seorang muslim boleh bartanya sedemikian. Untuk menghuraikan kehairanan saya, ini akan membuatkan muzakarah lebih panjang. Saya ringkaskan saja.
Pada pendapat saya, cara ini lebih AULA dan AFDAL lagi digunakan utk tujuan kerja2 dakwah kepada iman dan hakikat iman di kalangan kaum muslimin.Tujuan asal dakwah rumah ke rumah ialah kpd orang yg belum Islam. Tetapi kerana 'hijab' yang terlalu tebal yg telah dibangunkan oleh orang Islam, maka hari ini betapa banyak tenaga dan masa terpaksa dikerah kepada usaha membawa umat ini kepada iman dan hakikat iman, agar mereka tidak menjadi hijab antara manusia lain dengan Islam.
Di dalam buku 'Ilal-Islaam min Jadid' (telah diterjemahkan ke dalam bahasa melayu bertajuk: Kembali kepada Islam yang sebenar, terbitan Pustaka Ilmi, Kuala Lumpur.) As-Syaikh Al-Allamah Sayyid Abul-Hassan Ali an-Nadwi rah.a. berkata:
"Kewajipan agama yang terbesar yang mesti dipenuhi dan ditunaikan oleh kaum Muslimin pada zaman moden ini ialah menyebarkan DAKWAH kepada semua umat manusia dengan jalan (atau cara) merombak bayang atau gambaran Islam yang ada pada umat Islam, agar berubah) MENJADI HAKIKAT ISLAM...."
Apa yang ingin saya katakan, jika kpd mereka yang belum punya iman, dakwah kita ialah kpda Islam; maka kepada yang sudah beriman ialah DAKWAH kepada iman dan hakikat iman, di dalam Kitab Hayatus-Sahabah ada satu topik kecil yang diberi tajuk Dakwah Kepada Iman dan Hakikat Iman. Sila rujuk juga ayat 14 Surah Al-Hujurat(49). Rasulullah s.a.w. juga pernah menghantar satu jamaah para huffaz seramai 70 orang ke satu perkampungan yang telah memeluk Islam.
Keperluan kepada dakwah adalah sama, baik kpd yang sudah Islam mahupun yang belum Islam.
Jika keperluannya sama, maka caranya juga tidak perlu dibezakan. Hanya kandungannya sahaja yang perlu disesuaikan. Malah untuk sesama kaum muslimin, ziarah dari rumah ke rumah untuk maksud agama dan hakikat Iman; ganjarannya akan lebih berlipat ganda lagi. dan perkara ini sudah semestinya tidak tersembunyi kepada sesiapa saja yang mempunyai ilmu walaupun hanya sedikit.
Wallahua'lam. Wassalam.
[Petikan diambil dari posting di dalam tabligh@yahoogroups.com. Soalan dikemukan oleh salah seorang netters, kemudian jawapannya oleh sdr Al-Faqir MGC Abdil Aziz. Email: juhduddin@yahoo.com]